Gesjoemel in de Bijlmer‘Zuidoost sjoemelt met subsidies’, opende het Parool verleden week donderdag schreeuwerig. Een extra kadertje verwees hijgerig naar de binnenpagina’s met onder meer: ‘Gesjoemel: Wie deed wat fout?’ Ik zag meteen de bui al hangen. Eigenlijk las ik: ‘De Bijlmer sjoemelt’.
Mijn vrees werd bewaarheid: het betrof vrijwel allemaal allochtone deelraadsleden (van de PvdA). Deelraadsvoorzitter André Bhola werd als eerste genoemd, gevolgd door Mala Eckhardt, Ernest Owusu-Sekere, Egbert Doest, Henk Lalji, Stephen Kwasi en – als een doekje voor het bloeden – de oer-Hollandse naam Willem van Driel van de SP.
Maar wat ik ook las en hoe schreeuwerig de koppen ook, de inhoud was nou niet bepaald schokkend. Het ging allemaal om relatieve keutelbedragjes. Bovendien sprak het rapport van de Amsterdamse Rekenkamer niet van concreet aantoonbaar gesjoemel maar van ‘belangenverstrengeling’. Hé, toch wel geheel iets anders. Zo was Bohla tot 2006 voorzitter van welzijnsstichting Anand Joti, maar had hij de jaren ervoor een motie mede-ingediend voor subsidie van 50.000 euro voor gezondheidsprojecten. Let wel: voor in het algemeen en niet specifiek alleen voor zijn eigen welzijnsstichting. Wel verzorgde Bhola een cursus diabetes en hart- en vaatziekten en ontving hiervoor 2180 euro, aldus de krant. Vijf familieleden namen kosteloos deel aan de cursus.
En toen kwam bij mij een boosheid opzetten. Ach, dat mogelijke gesjoemel of die belangenverstrengeling stoorde mij niet eens zozeer. Denk maar aan oud-premier Ruud Lubbers met zijn Hollandia Kloos – en dan weet je dat het geen kwaal is van uitsluitend zwarte politici op deelraadniveau. Maar ik ergerde me aan die kleine keutelbedragjes. Als je dan toch het eigen blazoen besmeurt, waarom dan niet voor miljoenen! Potdorie, blijven wij Surinamers ons huid zo goedkoop verkopen.
Deelraadpolitiek is bij uitstek dorpspolitiek; logisch dan ook dat het Parool als dorpsbode kruimeldiefstal van de daken schreeuwt. Doet me denken aan de Surinaamse politiek. Wat mij in die afgelopen tien jaar in Paramaribo heeft verbaasd zijn niet zozeer de corruptie en gesjoemel, maar het kruimelgehalte ervan. Een recent voorbeeld is het uitglijden van de Surinaamse minister Alice Amafo, die haar verjaardag uit de staatskas had gefinancierd voor omgerekend 5000 euro. Familieleden, onder wie moeder Amafo als kok, profiteerden gretig ervan en exit was het boegbeeld van politieke verjonging in Suriname. Voor vijfduizend grijpstuivers had Amafo haar toppositie verkwanseld en die van haar achterban. Hoe veel meer politieke munt had ze eruit kunnen slaan bij het uitzitten van de rit!
De volgende dag sprak ik een kennis die in de reïntegratiebusiness zit. Hij vond de berichtgeving over het gesjoemel in Zuidoost maar tendentieus. “Weet je dat vorig jaar in Nederland 1,5 miljard gepompt is in reïntegratie en dit jaar wordt het 2,2 miljard. En het zijn vooral autochtone bedrijven die hiervan profiteren door allerlei subsidies en belangenverstrengeling.” Dus die bedragen in Zuidoost gaan in vergelijking ‘nergens over’, was zijn standpunt.
Ook een Surinaamse radiocollega was deze mening toegedaan. “Het is maar een schijntje”, zei deze. “Weet je bovendien hoe moeilijk het is om vrijwilligers binnen de Surinaamse gemeenschap te vinden? Het is maar een klein groepje dat sociaal actief is en daarom al gauw wordt aangetrokken als deelraadslid.”
Mijn boosheid ebde al grotendeels weg door deze nuanceringen. Overigens miste ik nog iets in al die artikelen: een weerwoord van genoemde deelraadsleden. Ik kreeg André Bhola te pakken, nog voordat zijn politieke kop dinsdagavond rolde. Hij was danig aangeslagen. “Men heeft niet gekeken bij het onderzoek wat ik al 31 jaar lang beteken voor de Surinaamse gemeenschap”, zei hij over zijn maatschappelijke staat van dienst. Luisterend naar Bhola bleek de door het Parool als zeer heet belichte soep wel erg koud. Wat blijkt: hij heeft inderdaad die cursus verzorgd, maar zijn stichting waarvoor hij als vrijwilliger werkt, heeft het honorarium opgestreken.
“Geen enkele cent is daarvan in mijn eigen zakken gegaan. Ook een arts en een verpleegkundige hebben een lezing gehouden; zij hebben een cadeaubon gekregen; ook die heb ik niet aangenomen.”
En hoe zit het dan met die vijf familieleden die die cursus ‘kosteloos’ hebben gevolgd? “Die was gewoon gratis toegankelijk voor iedereen.”
En zo had Bhola op elk punt een bevredigend antwoord. Een ander relativerend detail is dat Zuidoost zelf om het onderzoek van de Rekenkamer heeft gevraagd naar aanleiding van een artikel in de Volkskrant. “Maar zoals het onderzoek nu tegen ons wordt gebruikt, is schokkend. Ik wil geen deelraadslid zijn dat alleen maar komt vergaderen en stukken doorneemt. Ik sta midden in die Bijlmergemeenschap. Ik weet zeker dat als je een dergelijk onderzoek in heel Nederland doet, je overal tot dezelfde conclusie komt.”
En daarin zou Bhola weleens groot gelijk kunnen hebben. “De wijze waarop de media dit naar buiten hebben gebracht, is voor mij onherstelbaar”, concludeert hij getergd. Volgens een ‘risicoanalyse’ van het gemeentelijk Bureau Integriteit blijkt dat sommige allochtone politici voor zichzelf ‘strengere normen’ hanteren . ‘Ze doen dat omdat ze vrezen dat in hun geval de schijn van belangenverstrengeling eerder gewekt zal worden’. Ook Bhola had als bestuurder moeten weten dat hij zich in grijs gebied begaf en vanwege zijn huidskleur extra in de smiezen wordt gehouden. De witte waakhonden slaan dan bij het minste en geringste extra hard aan. Deze misschatting is Bhola met al zijn sociaal-maatschappelijke bagage aan te rekenen. Iwan Brave
Lees ook:
Drie deelraadsleden uit PvdA-fractie gezet
Rapport Rekenkamer Amsterdam
